Асноўныя тэрміны, якія выкарыстоўваюцца ў Законе Рэспублікі Беларусь ад 18 ліпеня 2011 г. №300-З "Аб зваротах грамадзян і юрыдычных асоб" , і іх азначэнні
зварот – індывідуальныя або калектыўныя заява, прапанова, скарга, выкладзеныя ў пісьмовай, электроннай або вуснай форме;
заява-хадайніцтва аб садзейнічанні ў рэалізацыі правоў, свабод і (або) законных інтарэсаў заяўніка, не звязанае з іх парушэннем, а таксама паведамленне аб парушэнні актаў заканадаўства, недахопах у працы дзяржаўных органаў, іншых арганізацый (службовых асоб) (далей, калі не вызначана іншае, – арганізацыя), індывідуальных прадпрымальнікаў;
прапанова – рэкамендацыя па паляпшэнні дзейнасці арганізацый, індывідуальных прадпрымальнікаў, удасканаленні прававога рэгулявання адносін у дзяржаўным і грамадскім жыцці, рашэнні пытанняў эканамічнай, палітычнай, сацыяльнай і іншых сфер дзейнасці дзяржавы і грамадства;
скарга-патрабаванне аб аднаўленні правоў, свабод і (або) законных інтарэсаў заяўніка, парушаных дзеяннямі (бяздзейнасцю) арганізацый, грамадзян, у тым ліку індывідуальных прадпрымальнікаў (далей, калі не вызначана іншае, - грамадзянін);
заяўнік – грамадзянін або юрыдычная асоба, якія падалі (падаюць) зварот;
пісьмовы зварот-зварот заяўніка, выкладзены ў пісьмовай форме, у тым ліку заўвагі і (або) прапановы, унесеныя ў Кнігу заўваг і прапаноў;
электронны зварот-зварот заяўніка, які паступіў на адрас электроннай пошты арганізацыі альбо размешчаны на афіцыйным сайце арганізацыі ў глабальнай кампутарнай сетцы Інтэрнэт;
вусны зварот-зварот заяўніка, выкладзены ў ходзе асабістага прыёму;
індывідуальны зварот-зварот аднаго заяўніка;
калектыўны зварот – зварот двух і больш заяўнікаў па адным і тым жа пытанні (некалькіх пытаннях);
паўторны зварот-зварот, які паступіў у адну і тую ж арганізацыю, да аднаго і таго ж індывідуальнага прадпрымальніка ад аднаго і таго ж заяўніка па адным і тым жа пытанні два і больш разы;
кніга заўваг і прапаноў – дакумент адзінага ўзору, прызначаны для ўнясення заўваг (заяў і скаргаў) (далей, калі не вызначана іншае, – заўвагі) і (або) прапаноў аб дзейнасці арганізацыі, індывідуальнага прадпрымальніка, якасці вырабляемых (рэалізуемых) імі тавараў, выконваемых работ, аказваемых паслуг.
ЗВЯРТАЕМ ВАШУ ЎВАГУ
Кніга заўваг і прапаноў прад'яўляецца па першым патрабаванні заяўніка. У яе ўносяцца заўвагі і (або) прапановы аб дзейнасці ўстановы.
Заяўнікі маюць права:
- падаваць звароты, выкладаць доказы службовай асобе, проводящему асабісты прыём;
- знаёміцца з матэрыяламі, непасрэдна адносяцца да разгляду зваротаў, калі гэта не закранае правоў, свабоды і (або) законныя інтарэсы іншых асоб і ў матэрыялах не ўтрымліваюцца звесткі, якія складаюць дзяржаўныя сакрэты, камерцыйную і (або) іншую ахоўную законам таямніцу;
- прадстаўляць дадатковыя дакументы і (або) звесткі альбо звяртацца з просьбай аб іх выпатрабаванні ў выпадку, калі выпатрабаванне такіх дакументаў і (або) звестак не закранае правы, свабоды і (або) законныя інтарэсы іншых асоб і ў іх не ўтрымліваюцца звесткі, якія складаюць дзяржаўныя сакрэты, камерцыйную і (або) іншую ахоўную законам таямніцу;
- адклікаць свой зварот да разгляду яго па сутнасці;
- атрымліваць адказы на звароты;
- абскардзіць ва ўстаноўленым парадку адказы на звароты і рашэнні аб пакіданні зваротаў без разгляду па сутнасці;
- ажыццяўляць іншыя правы, прадугледжаныя гэтым Законам і іншымі актамі заканадаўства.
Заяўнікі абавязаны:
- выконваць патрабаванні гэтага Закона;
- ветліва ставіцца да работнікаў арганізацый, індывідуальных прадпрымальнікаў і іх работнікаў, не дапускаць ужывання нецэнзурных альбо абразлівых слоў ці выразаў;
- своечасова інфармаваць арганізацыі, індывідуальных прадпрымальнікаў аб змене свайго месца жыхарства (месца знаходжання) або месца знаходжання ў перыяд разгляду звароту;
- выконваць іншыя абавязкі, прадугледжаныя гэтым Законам і іншымі заканадаўчымі актамі.
Адказ на зварот або рашэнне аб пакіданні звароту без разгляду па сутнасці могуць быць абскарджаны ў парадку, устаноўленым Законам Рэспублікі Беларусь ад 18 ліпеня 2011 года "Аб зваротах грамадзян і юрыдычных асоб".
Звароты падаюцца заяўнікамі ў пісьмовай або электроннай форме, а таксама выкладаюцца ў вуснай форме ў ходзе асабістага прыёму.
Пісьмовыя звароты грамадзян павінны змяшчаць:
- найменне і (або) адрас арганізацыі альбо пасаду асобы, якім накіроўваецца зварот;
- прозвішча, уласнае імя, імя па бацьку (калі такое маецца) альбо ініцыялы грамадзяніна, адрас яго месца жыхарства і (або) месца працы (вучобы);
выклад сутнасці звароту;
- асабісты подпіс грамадзяніна (грамадзян).
Электронныя звароты грамадзян Рэспублікі Беларусь, замежных грамадзян і асоб без грамадзянства, якія знаходзяцца на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, у тым ліку індывідуальных прадпрымальнікаў (далей - грамадзяне), і юрыдычных асоб накіроўваюцца і разглядаюцца Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь у адпаведнасці з патрабаваннямі Закона Рэспублікі Беларусь ад 18 ліпеня 2011 года "Аб зваротах грамадзян і юрыдычных асоб". Электронны зварот выкладаецца на беларускай або рускай мовах.
Электронны зварот грамадзяніна ў абавязковым парадку павінен змяшчаць:
- прозвішча, уласнае імя, імя па бацьку альбо ініцыялы грамадзяніна;
- адрас месца жыхарства (месца знаходжання) грамадзяніна;
- выклад сутнасці звароту; адрас электроннай пошты грамадзяніна.